هوش مصنوعی(Artificial Intelligence)، یکی از فناوریهای نوین است که دارای رشد چشمگیری در تحقیقات علمی به ویژه در حوزه پزشکی و سلامت، دست یافته است. هوش مصنوعی در پزشکی و سلامت عبارت است از استفاده از الگوریتمها و مدلهای ریاضی و آماری برای تحلیل دادههای پزشکی و بهبود فرآیندهای درمانی و تشخیصی.
استفاده از هوش مصنوعی در پزشکی و سلامت عمدتاً به دو صورت صورت میگیرد: تشخیص بیماری و پیشبینی و درمان.
در زمینه تشخیص بیماری، هوش مصنوعی میتواند به عنوان یک شاخه از پردازش سیگنالهای بیومدیکال که شامل تصاویر پزشکی، سیگنالهای الکتروفیزیولوژیکی و سایر دادههای بیولوژیکی است، استفاده شود. با استفاده از الگوریتمها و مدلهای هوش مصنوعی، این دادهها تحلیل و بررسی شده و در نتیجه، بیماریها و نشانههای آنها تشخیص داده میشوند. به عنوان مثال، در تصاویر پزشکی مثل تصاویر سی تی اسکن و مغناطیسی، هوش مصنوعی میتواند به تشخیص سریعتر و دقیقتر لنزهای موجود در تصویر بپردازد و از این طریق تشخیص سریعتر و دقیقتر بیماریهای مختلف را تسهیل کند.
اما استفاده از هوش مصنوعی در پیشبینی و درمان بیماریها نیز بسیار مفید است. با استفاده از الگوریتمها و مدلهای هوش مصنوعی، میتوان پتانسیل ابتلا به بیماریهایی مانند سرطان را پیشبینی کرد و اقدامات پیشگیرانه انجام داد. همچنین، هوش مصنوعی میتواند به عنوان یک فرآیند تصمیمگیری هوشمند در درمان بیماریها مورد استفاده قرار گیرد. با تحلیل دادههای بیماران مشابه و مراجعه به پروتکلهای درمانی موجود، هوش مصنوعی میتواند بهترین روشهای درمانی را به پزشکان پیشنهاد دهد و در نتیجه، فرآیند درمانی را بهبود بخشد.
اما استفاده از هوش مصنوعی در پزشکی و سلامت چالشهایی را نیز به همراه دارد. به عنوان مثال، مسئله حفظ حریم خصوصی بیماران و اطلاعات پزشکی آنها، مسئله اعتماد و قابلیت اعتماد به الگوریتمها و مدلهای هوش مصنوعی و همچنین مسئله اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در تصمیمگیریهای پزشکی، تنها بخشی از چالشهای موجود در این حوزه هستند.
با این وجود، هوش مصنوعی در پزشکی و سلامت به عنوان یک ابزار پیشرفته و قدرتمند، قابلیتهای بسیاری را برای بهبود فرآیندهای درمانی و تشخیصی در اختیار پزشکان و ارائه دهندگان خدمات سلامت قرار میدهد. این تکنولوژی نوین قادر است به صورت سریع و دقیق، نتایج تشخیصی و درمانی را به کاربران ارائه دهد و در نتیجه، از تعداد بیماران و مراجعه به بیمارستانها کاسته و اقتصاد سلامت را بهبود بخشد.